دنیا؛ معبود منافقان
سیدنا الاستاد علامه طباطبایی را خدا غریق رحمت کند! المیزان را باید در این گونه از موارد شناخت. درباره منافقین در بعضی از آیات دارد که ﴿لاَ یذْکُرُونَ اللّهَ إِلاّ قَلِیلاً﴾؛ اینها کم به یاد خدا هستند.
خب منافق که اصلاً به یاد خدا نیست، چون خدا را قبول ندارد قیامت را قبول ندارد؛ این طور نیست که گاهی به یاد خدا باشد. آن که گاهی به یاد خداست و گاهی غافل است، جزء ﴿وَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٌ﴾ است که در کنار منافقین به آنها اشاره شده؛ بله، آنها که «ضعیف الایمان» هستند این طورند؛ اما منافق اصلاً به یاد خدا نیست، چون ﴿هُمْ لِلْکُفْرِ یوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلایمَانِ﴾.
وقتی کسی از کافر بدتر است که ﴿إِنَّ الْمُنَافِقِینَ فِی الدَّرْکِ الأسْفَلِ مِنَ النَّارِ﴾، اصلاً خدا را قبول ندارد تا اینکه کم به یاد خدا باشد!
در این جا یک روایت هست _ ایشان غالب این روایات را خوب بررسی میکنند و لطایف آن را در بحث روایی ذکر میکنند _ روایت این است که امام (علیه السلام) فرمود منافق فقط در جایی که دنیا مطرح است،
ـ قرآن چاپ میکند،
ـ سخنرانی میکند و مانند اینها؛ در جایی که دنیا مطرح است و فقط برای دنیا کار میکند.
منافق تظاهر به دین میکند نه اینکه برای خدا و قیامت کاری کند، چون اصلاً به اینها معتقد نیست.
اصل اوّل این است که فقط و فقط برای دنیا کار میکند؛ اگر قرآن چاپ میکند، اگر مجلس تشکیل میدهد، اگر تسبیح در دست میگیرد، هر کاری می کند فقط برای دنیاست.
اصل دوم اینکه ﴿مَتَاعُ الدُّنْیا قَلِیلٌ﴾؛ دنیا چیز اندکی است.
اصل سوم اینکه چون فقط برای دنیا کار میکنند و لاغیر، پس ﴿لاَ یذْکُرُونَ اللّهَ إِلاّ قَلِیلاً﴾.
شبهه این است که منافق اصلاً خدا را قبول ندارد تا کم یا زیاد به یاد خدا باشد؛ امام فرمود منافق برای دنیا خدا را یاد میکند و دنیا هم متاع قلیل است!
آیت الله العظمی جوادی آملی/ پیادهسازی سخنرانی؛ سوره مبارکه فتح جلسهپ نجم (۱۳۹۵/۰۳/۰۸)